Nếu một công ty chứng khoán gặp sự cố như VNDirect liệu nhà đầu tư có thể rút tiền?

Hàng triệu tài khoản mở tại công ty chứng khoán VNDirect đang phải đứng ngoài thị trường khi sự cố ngày 25/03 xảy ra. Liệu nhà đầu tư có thể rút tiền mặt trong đó ra và mở tạm tài khoản ở nơi khác để giao dịch không?

Ngày 25/3, thị trường chứng khoán trở nên sôi động với thông tin hệ thống chứng khoán VNDirect bị tấn công. Sự cố xảy ra từ 10h sáng Chủ nhật  ngày 24/3 cho đến hiện tại vẫn chưa được xử lý.

Website của VNDirect hiển thị thông báo “Hệ thống VNDirect vẫn đang trong quá trình khắc phục và chờ kết nối trở lại”. Toàn bộ thông tin cùng tài sản khách hàng đều vẫn được đảm bảo an toàn, không bị ảnh hưởng. Sự cố chỉ gây ảnh hưởng đến hoạt động giao dịch của quý khách hàng. Chúng tôi đang tiến hành kết nối lại hệ thống nhưng do dữ liệu người dùng quá lớn nên mất nhiều thời gian hơn dự kiến. 

Chúng tôi chân thành xin lỗi vì những bất tiện này đã xảy ra với quý khách hàng và rất mong nhận được sự thông cảm.”

Nhiều nhà đầu tư còn bức xúc hơn, khi các thông báo trước đó không có lấy một lời xin lỗi từ công ty chứng khoán này. Mãi đến khi thông báo cập nhật lúc hơn 17h chiều 25/3 mới có dòng chữ xin lỗi tới khách hàng.

Liên quan sự cố, ngày cuối phiên giao dịch ngày 25/3, sở giao dịch chứng khoán Hà Nội đã có thông báo về việc ngắt kết nối với VNDirect để đảm bảo an toàn giao dịch. Cuối buổi chiều cùng ngày, HoSE cũng thông báo ngắt kết nối với VNDirect.

Với những sự cố như vậy liệu nhà đầu tư có thể rút tiền hay không?

Các nhà đầu tư có tài khoản tại VNDirect đã đứng ngoài cuộc chơi phiên hôm qua và hôm nay, không thể đăng nhập hay đặt lệnh. Ngày 25/3 cũng là phiên thị trường chứng khoán sôi động nhất, kết thúc phiên VN-Index giảm gần 14 điểm với hơn 1,24 tỷ cổ phiếu được giao dịch.

Trong phiên giao dịch ngày hôm qua, có khoảng 1 triệu tài khoản đầu tư tại VNDirect bị đóng băng. Trách nhiệm thuộc về ai, nhà đầu tư sẽ thiệt hại bao nhiêu, con số này khó có thể thống kê. Thông tin vụ việc này vẫn đang chờ đợi lời giải đáp.

Câu hỏi đặt ra là với những sự cố như trên, liệu nhà đầu tư có thể rút tiền để mở tài khoản giao dịch tại công ty chứng khoán khác hay không, khi hệ thống công ty chứng khoán đang sử dụng bị lỗi?

Câu chuyện này liên quan đến nghiệp vụ quản lý tiền chứng khoán của khách hàng.

Theo quy định, khách hàng sẽ có 2 lựa chọn mở tài khoản quản lý tiền: Mở tài khoản trực tiếp tại công ty chứng khoán hay mở tại ngân hàng được lựa chọn bởi công ty chứng khoán.

Với tài khoản tiền gửi giao dịch được mở tại công ty chứng khoán, trường hợp gặp sự cố không thể đăng nhập như VNDirect thì nhà đầu tư không thể đăng nhập tài khoản đồng nghĩa với việc không thể thực hiện lệnh chuyển tiền.

Với tài khoản mở tại ngân hàng thương mại điện tử khác, nhà đầu tư cũng cần phân biệt sự khác nhau với tài khoản thông thường. Bởi đây là 2 loại tài khoản khác nhau dù cùng là tài khoản quản lý tiền của bạn, cụ thể:

• Với tài khoản thanh toán thông thường: Tiền trong tài khoản phục vụ chi tiêu hàng ngày như chuyển khoản, trả hóa đơn, rút, nộp tiền…
• Với tài khoản giao dịch chứng khoán: Tiền trong tài khoản nhằm phục vụ các dịch vụ liên quan đến giao dịch chứng khoán như mua bán cổ phiếu, thực hiện lệnh… Tập trung chủ yếu vào quản lý và theo danh mục đầu tư chứng khoán.

Nhà đầu tư có thể rút tiền từ tài khoản giao dịch chứng khoán mở tại ngân hàng thương mại hay không? Điều này sẽ tùy thuộc vào điều kiện, điều khoản khi mở tài khoản liên kết giữa 3 bên: Nhà đầu tư, công ty chứng khoán, ngân hàng.

Như vậy, với loại tài khoản giao dịch chứng khoán tại ngân hàng thương mại, nhà đầu tư có thể rút tiền ra ngoài, để mở tài khoản hác, giao dịch trong khi công ty chứng khoán đang khắc phục lỗi.

Liệu hàng triệu nhà đầu tư sẽ mở tài khoản ngân hàng chỉ định?

Trước đó, UBCKNN đã đưa ra công văn cho các công ty chứng khoán để lấy ý kiến về vấn đề quản lý tách biệt tài sản của nhà đầu tư tại công ty chứng khoán.

Theo công văn này, để triển khai thi hành quản lý tách biệt tiền của khách hàng với tiền của công ty chứng khoán, UBCKNN dự kiến việc công ty chứng khoán phải quản lý tiền của khách hàng theo phương thức mở tài khoản tại ngân hàng do công ty chỉ định.

Nếu việc này được thông qua, nhà triệu nhà đầu tư sẽ phải mở tài khoản tại ngân hàng chỉ định. Đây cũng là điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư rút tiền sớm, đặc biệt trong các trường hợp lỗi hệ thống.

Thời điểm tháng 8/2023 vừa qua, khi công văn được công bố, khá nhiều nhà đầu tư thấy bất tiện khi phải quản lý thêm tài khoản khác. Trong khi các công ty môi giới lại cho rằng sẽ bất cập nếu ngân hàng không bắt kịp nhịp đặt lệnh của khách hàng, bao gồm các dịch vụ cho vay margin. Tuy nhiên với trường hợp lỗi hệ thống như VnDirect vừa qua, nhiều nhà đầu tư lại nhận thấy sự cần thiết của việc này.

Trong lúc chờ lấy ý kiến hoàn tất, tháng 12/2023 UBCKNN đã ra công văn khác số 8975/UBCKNN-TT gửi các công ty môi giới CK yêu cầu chấn chỉnh hoạt động nhằm đảm bảo tuân thủ quy định về chứng khoán, tổ chức tín dụng, pháp luật liên quan đến việc kinh doanh và cung cấp dịch vụ chứng khoán.