Ngành công nghiệp UAV Việt Nam đang thu hút sự chú ý lớn, không chỉ bởi những câu chuyện thành công đầy cảm hứng, mà còn bởi cơ hội tham gia vào thị trường UAV toàn cầu – một sân chơi trị giá hơn 36 tỷ USD trong năm 2024 và được dự báo sẽ vượt mốc 125 tỷ USD vào năm 2032.
Realtime Robotics (RtR): Dấu ấn của nhà khoa học Lương Việt Quốc
UAV HERA của RtR với khả năng gấp gọn
Khi Tiến sĩ Lương Việt Quốc sáng lập RtR, ông mang theo kinh nghiệm và tầm nhìn của một nhà khoa học để đối mặt với thách thức lớn từ sự hoài nghi. Thị trường UAV toàn cầu vốn đã được định hình bởi các nhà sản xuất lớn từ Mỹ, Israel và Trung Quốc, khiến một startup từ Việt Nam có ít cơ hội.
Thay vì cạnh tranh về giá, RtR dưới sự dẫn dắt của ông đã chọn hướng đi cạnh tranh bằng R&D và sự đột phá. Drone Hera ra đời với khả năng gập gọn, mang tải trọng 15 kg, có thể bay 56 phút khi không tải và có phạm vi hoạt động 11 km, vượt trội so với các đối thủ cùng kích thước.
Thành công là một quá trình dài của việc thử nghiệm và chứng minh. Sản phẩm đã được cấp bằng sáng chế tại Mỹ, Úc và vượt qua các bài kiểm tra khắt khe để được chấp nhận đưa vào sử dụng bởi Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos (Mỹ) và lực lượng cảnh sát Mỹ, Hà Lan.
Lời giới thiệu của Tổng Giám đốc Boeing Việt Nam, ông Michael Vũ Nguyễn, đã mang lại sự công nhận giá trị cho hành trình này khi ông nhấn mạnh: "Sản phẩm của RtRobotics đã có thể cạnh tranh ở một số phân khúc quốc tế, cho thấy UAV Việt Nam không chỉ là tiềm năng, mà đã bắt đầu có chỗ đứng trên thị trường thế giới".
CT Group: Bước chuyển mình được Chính phủ ủng hộ
Việc một tập đoàn bất động sản như CT Group lấn sân sang lĩnh vực sản xuất UAV là một quyết định táo bạo, mang đậm dấu ấn của Chủ tịch Trần Kim Chung. Thách thức không chỉ nằm ở việc làm chủ công nghệ lõi, mà còn là xây dựng nền tảng sản xuất và chuỗi cung ứng từ đầu.
Với tầm nhìn chuyển đổi sang tập đoàn công nghệ, CT Group đã xây dựng danh mục 16 dòng sản phẩm, đầu tư vào Nền kinh tế Tầm thấp (Low Altitude Economy) và đạt tỷ lệ nội địa hóa 85%. Thành công bước đầu được ghi nhận qua hợp đồng xuất khẩu 5.000 UAV vận tải hạng nặng (tải trọng 60-300 kg) sang thị trường Hàn Quốc.
Bước đi chiến lược này đã nhận được sự chú ý ở cấp cao nhất. Trong buổi làm việc ngày 13/8, Thủ tướng Chính phủ đã đánh giá cao sự chủ động của CT Group, đồng thời chỉ đạo các bộ, ngành xem xét, hỗ trợ tập đoàn tiếp cận gói tín dụng ưu đãi 500.000 tỷ đồng cho khoa học công nghệ.
Sự ủng hộ này không chỉ là một cú hích về tài chính, mà còn là một tín hiệu mạnh mẽ về vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong chiến lược công nghệ quốc gia, khẳng định năng lực tham gia vào chuỗi cung ứng công nghệ cao toàn cầu.
Viettel: Sứ mệnh tự chủ công nghệ quốc phòng
Bài toán tự chủ công nghệ quốc phòng là một thách thức chiến lược, đòi hỏi sự đầu tư dài hạn và quyết tâm lớn. Với vai trò là tập đoàn công nghiệp – công nghệ chủ lực của đất nước, Viettel được giao sứ mệnh phát triển các giải pháp "Made in Vietnam" để thay thế sản phẩm nhập khẩu, đảm bảo an ninh quốc gia.
Hành trình này đòi hỏi việc xây dựng năng lực từ con số không, từ nghiên cứu vật liệu, thiết kế khí động học đến phát triển phần mềm điều khiển và trí tuệ nhân tạo.
Kết quả của nỗ lực này đã được thể hiện tại Triển lãm Quốc phòng Quốc tế, nơi Viettel High Tech chứng minh năng lực làm chủ 100% công nghệ. Các sản phẩm không chỉ đa dạng về chủng loại mà còn tích hợp những công nghệ phức tạp.
UAV đa năng tầm xa nổi bật với biểu tượng Chim Lạc. Ảnh: Hồ Minh Đức
UAV trinh sát VU-R70 có thể hoạt động liên tục 4,5 giờ, trong khi UAV cảm tử VU-C2 được trang bị đầu tự dẫn quang điện tử, tích hợp AI để tự động tìm kiếm, khóa và tấn công mục tiêu theo mệnh lệnh.
Thậm chí, Viettel còn giới thiệu mô hình UAV đa năng tầm xa VU-MALE, cho thấy tầm nhìn hướng tới các giải pháp chiến lược phức tạp hơn. Đây không chỉ là thành công của một doanh nghiệp, mà là sự khẳng định về năng lực tự chủ công nghệ quốc phòng của Việt Nam.
Từ những câu chuyện riêng đến Chiến lược Quốc gia
Bên cạnh những câu chuyện lớn, sức sống của ngành UAV Việt còn đến từ một hệ sinh thái đa dạng, nơi mỗi doanh nghiệp giải quyết một bài toán riêng.
MiSmart, với triết lý "Drone Việt vì người Việt", đã thành công đưa các giải pháp drone chuyên dụng vào nông nghiệp, giải quyết các bài toán thực tế về phun thuốc, gieo sạ cho nhà nông.
Trong lĩnh vực logistics, XBStation mở ra hướng đi mới với các mẫu UAV giao hàng có khả năng vận chuyển kiện hàng nặng tới 6,5 kg, nhắm đến thị trường giao vận đô thị và vùng sâu vùng xa.
Trong phân khúc công nghệ cao, Phenikaa-X (thuộc Tập đoàn Phenikaa) và HTI Technology đang làm chủ công nghệ cất/hạ cánh thẳng đứng (VTOL). Phenikaa-X với mẫu VTOL-01 chuyên dụng cho các nhiệm vụ ở địa hình phức tạp như rừng núi, trong khi HTI Technology cung cấp Horus P02 với khả năng hoạt động yên lặng và trang bị cảm biến nhiệt, tối ưu cho các hoạt động trinh sát, cứu hộ.
Những câu chuyện "vượt bão" này không còn là nỗ lực đơn lẻ. Chúng đang được đặt trong một chiến lược quốc gia bài bản, cho thấy một tầm nhìn lớn hơn.
Sự ra đời của Mạng lưới Hàng không, vũ trụ, thiết bị bay không người lái (UAV Việt Nam) vào ngày 25/8 là một minh chứng rõ ràng. Sứ mệnh của mạng lưới là đưa Việt Nam từ một thị trường tiêu thụ trở thành một quốc gia sản xuất và sáng tạo trong chuỗi giá trị UAV toàn cầu.
Cơ hội này càng trở nên rõ ràng hơn khi, như ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Mạng lưới UAV Việt Nam chỉ ra, việc Mỹ và các nước đồng minh hạn chế nhập khẩu UAV từ Trung Quốc đang mở ra một khoảng trống lớn trên thị trường.
Phát biểu tại sự kiện, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh rằng các mạng lưới công nghệ này sẽ là ‘cánh tay nối dài’, đồng hành cùng Chính phủ để biến “bài toán khó” của đất nước thành 'cơ hội lớn' cho tương lai.
Với sự hậu thuẫn chính sách mạnh mẽ và nền tảng là những doanh nghiệp tiên phong, tầm nhìn đưa Việt Nam trở thành một trung tâm UAV hàng đầu ASEAN trong vòng 10 năm tới không còn là một khát vọng xa vời. Đó là một mục tiêu chiến lược, được xây dựng dựa trên thực lực và cơ hội.
VNSC by Finhay 
03-09-2025 11:00:15 
