Vốn đầu tư công được giải ngân cao kỷ lục trong năm 2023, đặt kỳ vọng cao trong năm tới

Tính đến ngày 29/12/2023, các ngân hàng đã thực hiện giải ngân nguồn vốn đầu tư công cao kỷ lục đạt mức 625.300 tỷ đồng, dù vậy vẫn khó đạt chỉ tiêu năm do Ngân hàng Nhà nước đưa ra.

Theo báo cáo mới nhất phát hành ngày 29/12/2023 của Tổng cục thống kê, mức giải ngân vốn đầu tư đã đạt 625.300 tỷ đồng, tương đương 85,3% kế hoạch năm và tăng 21.2% so với năm 2022. Trong năm 2022, mức giải ngân vốn đầu tư công đạt 516.100 tỷ đồng, tương đương 86% kế hoạch năm và tăng 19.9% so với năm 2021.

Theo kế hoạch, Quốc hội đưa ra mục tiêu giải ngân 711.700 tỷ đồng vốn đầu tư công, tăng lần lượt 130.000 tỷ đồng và 250.000 tỷ đồng so với các năm 2022 và 2021. Đồng thời, Quốc hội đặt mục tiêu giải ngân ít nhất 95% kế hoạch. Do vậy, đến thời điểm 29/12/2023, mức giải ngân cách mức kế hoạch 10%, khó có thể hoàn thành trong năm nay.

Mặc dù mục tiêu không đạt được như kỳ vọng, nhưng giải ngân vốn công lập kỷ lục vẫn là điểm sáng trong bức tranh kinh tế năm 2023. 

Ngay từ đầu năm, các chuyên gia tài chính kinh tế đã đề cập đến sức ép khi phải giải ngân nguồn vốn công khổng lồ. Đặc biệt trong tình hình, giải ngân vốn đầu tư công vẫn gặp nhiều nút thắt, khiến việc giải ngân gặp nhiều khó khăn và khó về đích trong nhiều năm. 

Ngoài ra, vẫn còn một số vấn đề chưa được giải quyết, khiến vốn đầu tư công khó được giải ngân đúng hạn: Chất lượng dự án chuẩn bị, công tác giải phóng mặt bằng, năng lực ban quản lý/ nhà thầu…

Cuối tháng 11/2023, Hội nghị Đốc thúc vốn đầu tư công được tổ chức, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, nguyên nhân chính dẫn đến hoạt động giải ngân không hiệu quả nằm ở khâu tổ chức thực hiện. Bởi, trong cùng 1 điều kiện khó khăn chung về giá nguyên vật liệu tăng cao, một số bộ ngành và tỉnh thành có tốc độ giải ngân nhanh, đúng tiến độ, còn số khác lại chậm trễ. Một yếu tố nữa khiến tỷ lệ giải ngân chậm là nguồn vốn đầu tư công năm nay cao kỷ lục, tăng 130.000 tỷ đồng so với năm trước đó.

Năm 2023 cũng là năm chứng kiến đà tăng và phục hồi kỷ lục của nhiều mã cổ phiếu đầu tư công, cao hơn 12,3% sao với hiệu suất của rổ VN-Index. Ví dụ một số mã chứng khoán điển hình như: VCG của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam tăng 57,5%, mã LCG của công ty cổ phần Lizen tăng 70,5%, mã FCN của tập đoàn Fecon tăng 52,7%…

Trong kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, diễn ra vào cuối năm nay, Chính phủ đã trình kế hoạch dự chi ngân sách đầu tư cho năm 2024. Trong đó, khoản dự toán chi đầu tư phát triển năm 2024, chiếm 95% so với kế hoạch năm 2023. Đồng thời, năm 2024, cũng là năm bản lề trong giai đoạn 2021-2025 và bắt tay vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030.

Tình trạng hiện nay, hầu hết các dự án đã hoàn thành thủ tục đầu tư nên năm 2024 sẽ là năm đẩy nhanh tiến độ. Theo MBS Research ước tính kế hoạch đầu tư phân bổ vốn đầu tư công năm nay sẽ rơi vào khoảng 750.000 tỷ đồng đã bao gồm cả phần chuyển giao từ năm 2023.