Cập nhật luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất

Hàng năm, mỗi cá nhân sẽ phải trích nộp thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công một ngưỡng bắt buộc cho cơ quan Thuế theo quy định. Cùng xem những cập nhật và thay đổi về luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất năm 2023 sau đây nhé!

Cập nhật các Văn bản quy phạm pháp luật mới nhất về thuế TNCN

Gần đây, có các quy định được ban hành nhằm sửa đổi Thông tư 78/2014/TT-BTC và Thông tư 111/2013/TT-BTC, bao gồm Nghị định 146/2017/NĐ-CP và Thông tư 25/2018/TT-BTC. Theo đó, các khoản thu nhập từ việc chuyển nhượng chứng khoán bao gồm: thu nhập từ chuyển nhượng cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, chứng chỉ quỹ,… theo quy định tại Điều 6 Khoản 1 Luật chứng khoán. Ngoài ra, thu nhập từ việc chuyển nhượng cổ phiếu của các cá nhân trong công ty cổ phần cũng được quy định tại Khoản 2 Điều 6 của Luật chứng khoán và Điều 120 của Luật doanh nghiệp.

Các quy định mới nhất về luật thuế thu nhập cá nhân 2023

Những thay đổi về luật thuế thu nhập cá nhân

• Thay thế bản chụp Sổ hộ khẩu bằng các loại giấy tờ khác: 

Theo Thông tư 79/2022/TT-BTC, vì Sổ hộ khẩu đã chính thức bị bãi bỏ từ ngày 1/1/2023, Sổ hộ khẩu sẽ được thay thế bằng Giấy xác nhận thông tin về cư trú nhằm chứng minh mối quan hệ vợ chồng trong trường hợp người phụ thuộc là vợ hoặc chồng. Ngoài ra, Thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cũng có giá trị để xác minh mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình.

• Không cần nộp giấy tờ chứng minh người phụ thuộc:

Theo Thông tư 79, sau khi Cơ quan thuế thông báo hoàn thành việc kết nối dữ liệu dân cư với Cơ sở dữ liệu quốc gia, người nộp thuế sẽ không cần nộp các giấy tờ chứng minh người phụ thuộc nếu thông tin trong những giấy tờ này đã nhập toàn bộ dữ liệu. Tuy nhiên, thời điểm cơ quan thuế hoàn thành kết nối dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư chưa được thông báo.

• Bổ sung thêm trường hợp không cần nộp hồ sơ khai thuế:

Theo Nghị định 91/2022/NĐ-CP, tổ chức hoặc cá nhân chịu trách nhiệm khai thuế TNCN theo tháng hoặc quý, nếu không có việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân trong tháng hoặc quý đó, sẽ không cần nộp hồ sơ khai thuế. Ví dụ, nếu doanh nghiệp trả lương cho người lao động và kê khai thuế theo tháng hoặc quý, nhưng trong tháng đó người lao động nghỉ không lương, doanh nghiệp sẽ không phải thực hiện thủ tục khai thuế.

• Áp dụng quy định khai thuế, nộp thuế cho người có thu nhập từ chứng khoán:

Theo Nghị định 91, từ năm 2023, quy định về khai thuế và nộp thuế thu nhập cá nhân sẽ được áp dụng cho những cá nhân nhận cổ tức bằng chứng khoán và những cá nhân là cổ đông hiện hữu nhận thưởng bằng chứng khoán khi chuyển nhượng chứng khoán đầu tư vốn. Tùy từng trường hợp, tổ chức chịu trách nhiệm khai thuế và nộp thuế thay cho cá nhân có thể là công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại nơi cá nhân mở tài khoản lưu ký, hoặc công ty quản lý quỹ nơi cá nhân ủy thác danh mục đầu tư.

Đối với trường hợp cá nhân nhận cổ tức bằng chứng khoán hoặc là cổ đông nhận thưởng bằng chứng khoán được ghi nhận vào tài khoản của nhà đầu tư từ 31/12/2022 trở về trước mà chưa được khai thuế, nộp thuế thay, thì cá nhân sẽ phải tự khai và nộp thuế TNCN theo quy định của pháp luật thuế TNCN và sẽ không bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc tính tiền chậm nộp (nếu có).

Xem thêm:

• Hướng dẫn cách tính thuế thu nhập cá nhân mới đơn giản nhất từ tiền lương, tiền công
• Top 6 phần mềm tính thuế thu nhập cá nhân uy tín nhất hiện nay

Trường hợp được miễn giảm thuế thu nhập cá nhân

Các loại thu nhập được miễn hoặc giảm thuế thu nhập cá nhân bao gồm 17 trường hợp sau:

• Thu nhập từ việc chuyển nhượng bất động sản (kể cả nhà ở và công trình xây

dựng sắp hoàn thành) giữa các thành viên trong gia đình, bao gồm vợ chồng, cha mẹ và con, cha mẹ nuôi và con nuôi, cha mẹ chồng và con dâu, cha mẹ vợ và con rể, ông bà nội và cháu nội, ông bà ngoại và cháu ngoại, cũng như anh chị em ruột. 

Ví dụ: Bà A, mẹ ruột của anh B, chuyển nhượng bất động sản cho anh B. Trong tình huống này, bà A sẽ không phải chịu thuế thu nhập cá nhân từ việc chuyển nhượng tài sản bất động sản nêu trên.

• Thu nhập từ việc chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất và tài sản liền kề

với đất ở đối với cá nhân chỉ sở hữu một ngôi nhà và mảnh đất duy nhất.

Ví dụ: Bà A xác nhận với Ủy ban nhân dân địa phương rằng bà chỉ có một căn nhà để ở. Bà A muốn bán căn nhà để chuyển đến nơi khác sinh sống. Trong trường hợp này, bà A sẽ không cần đóng thuế thu nhập cá nhân khi bán nhà.

• Thu nhập từ giá trị quyền sử dụng đất được Nhà nước cấp miễn phí hoặc giảm

giá theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, nếu cá nhân chuyển nhượng diện tích đất được miễn giảm này, họ vẫn phải khai và nộp thuế thu nhập từ việc chuyển nhượng bất động sản.

Ví dụ: Ông A, một cán bộ Công an lâu năm, được Nhà nước cấp một căn nhà để ở cùng với quyền sử dụng đất tương ứng. Do đó, ông A sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân đối với giá trị quyền sử dụng đất này.

• Thu nhập từ thừa kế, quà tặng bất động sản giữa các mối quan hệ gia đình (bao

gồm cả nhà ở và công trình xây dựng trong quá trình hình thành) 

Ví dụ: Một cháu nội được thừa kế nhà ở từ ông nội sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân.

• Thu nhập từ hoạt động sản xuất nông lâm ngư nghiệp, làm muối, nuôi trồng,

đánh bắt thuỷ sản chưa qua chế biến hoặc chỉ qua chế biến sơ bộ của hộ gia đình, cá nhân.

Ví dụ: Nếu ngư dân A bắt cá và bán cho nhà máy chế biến nước mắm, ngư dân A sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

• Thu nhập cá nhân từ việc chuyển đổi đất nông nghiệp của hộ gia đình hoặc cá

nhân do Nhà nước cấp để sản xuất.

Ví dụ: Ông A có đất nông nghiệp và mới được Nhà nước cấp để trồng mía. Trong tình huống này, ông A sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

• Thu nhập từ lãi suất tiền gửi tại các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng

nước ngoài, lãi từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, và thu nhập từ lãi trái phiếu Chính phủ. 

Ví dụ: Anh B có sổ tiết kiệm tạo ra lãi khoảng hơn 2 tỷ đồng mỗi năm, trong đó, lãi suất ngân hàng thuộc loại lãi tiền gửi tại tổ chức tín dụng. Do đó, anh B sẽ không cần đóng thuế thu nhập cá nhân cho số tiền này.

• Thu nhập từ kiều hối bao gồm: Số tiền cá nhân nhận từ nước ngoài do thân

nhân Việt Nam định cư, lao động, công tác hoặc học tập ở nước ngoài gửi về cho người thân tại Việt Nam. 

Ví dụ: Bà A nhận tiền hàng tháng từ con trai đang sống ở Mỹ. Bà A sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân trong tình huống này.

• Phần tiền lương cho công việc vào ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so 

với tiền lương làm việc ban ngày (8 tiếng) theo quy định của pháp luật. 

Ví dụ: Anh B có mức lương theo giờ làm việc thông thường theo quy định lao động là 50.000 đồng/giờ.

Khi anh B làm thêm giờ vào ngày thường: anh B nhận được mức thu nhập bằng 150% thu nhập bình thường, tức 75.000 đồng/giờ, thì thu nhập được miễn thuế của anh B là: 75.000 đồng/giờ – 50.000 đồng/giờ = 25.000 đồng/giờ.

Khi anh B làm thêm giờ vào ngày nghỉ cuối tuần hoặc ngày lễ: anh B được trả 100.000 đồng/giờ (tương đương 200% mức thu nhập thông thường), thì thu nhập được miễn thuế TNCN của anh B là: 100.000 đồng/giờ – 50.000 đồng/giờ = 50.000 đồng/giờ.

• Số tiền lương hưu của cá nhân do Bảo hiểm xã hội trả.

Ví dụ: Ông A hàng tháng nhận tiền lương hưu từ Quỹ hưu trí tự nguyện. Trong trường hợp này, ông A sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

• Thu nhập từ học bổng, bao gồm: Học bổng từ ngân sách nhà nước hoặc học

bổng từ tổ chức trong nước, quốc tế theo chương trình khuyến học của các tổ chức này.

• Thu nhập cá nhân từ các khoản bồi thường hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, phi

nhân thọ, hợp đồng bảo hiểm sức khỏe; tiền bồi thường tai nạn lao động; tiền bồi thường, hỗ trợ theo quy định pháp luật và các khoản bồi thường khác theo quy định.

Ví dụ: Bà A tham gia bảo hiểm nhân thọ và khi bà A mắc bệnh, nhận được 50 triệu đồng từ hợp đồng nhân thọ. Trong tình huống này, bà A không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

• Thu nhập từ quỹ từ thiện được thành lập hoặc công nhận bởi cơ quan nhà nước

có thẩm quyền, hoạt động với mục đích từ thiện, nhân đạo, không chủ trương lợi nhuận. 

Ví dụ: Chị D nhận 50 triệu đồng từ quỹ từ thiện của Báo Tuổi Trẻ, vậy nên chị D không phải đóng thuế thu nhập cá nhân trong tình huống này.

• Thu nhập từ nguồn viện trợ quốc tế dành cho mục đích từ thiện, nhân đạo dưới

hình thức Chính phủ hoặc phi Chính phủ được phê duyệt bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. 

Ví dụ: Bà A nhận viện trợ 100 triệu đồng từ Đại sứ quán Anh, do đó Bà A không cần đóng thuế thu nhập cá nhân cho khoản tiền này.

• Thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên Việt Nam làm việc cho các

công ty tàu nước ngoài hoặc công ty tàu Việt Nam hoạt động vận tải quốc tế. 

Ví dụ: Ông A là thủy thủ trên tàu của công ty nước ngoài. Khoản thu nhập mà ông A kiếm được từ công ty tàu này không phải chịu thuế thu nhập cá nhân.

• Thu nhập của cá nhân là chủ tàu, người có quyền sử dụng tàu và những người

làm việc trên tàu đến từ hoạt động cung ứng hàng hóa, dịch vụ phục vụ trực tiếp cho việc khai thác, bắt thủy sản ở vùng biển xa.

Ví dụ: Anh B sở hữu một tàu đánh bắt cá ở vùng biển xa ngoài khơi đảo Phú Quốc. Anh B không cần đóng thuế thu nhập cá nhân cho thu nhập hàng tháng của mình.

• Khi người nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh nặng ảnh

hưởng tới khả năng nộp thuế, họ có thể được xem xét giảm thuế tương ứng với mức độ thiệt hại, nhưng không vượt quá số thuế cần nộp.

Các quy định xử phạt với trường hợp chậm nộp thuế

Việc nộp thuế đúng hạn là rất quan trọng và bắt buộc đối với các doanh nghiệp và cá nhân. Trường hợp chậm nộp thuế sẽ bị xử phạt theo các quy định của pháp luật. Dưới đây là các quy định về xử phạt đối với trường hợp chậm nộp thuế tại Việt Nam trong năm 2023:

Mức phạt tiền chậm nộp thuế: Theo quy định tại Điều 59 Luật Quản lý thuế 2019, các trường hợp chậm nộp tiền thuế sẽ bị xử lý và phải nộp phạt với mức 0,03% /ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp và 0,05% /ngày tính trên số tiền phạt chậm nộp.

Số tiền phải nộp khi chậm nộp thuế: Số tiền phải nộp khi chậm nộp thuế sẽ được tính dựa trên mức phạt và số tiền thuế chậm nộp. Theo quy định của Luật Thuế TNCN hiện hành, các doanh nghiệp và cá nhân sẽ phải nộp số tiền phạt và số tiền thuế chậm nộp tương ứng với thời gian chậm nộp. 

Bài viết trên đây đã tổng hợp toàn bộ những thông tin mới cập nhật về thuế thu nhập cá nhân năm 2023. Hy vọng độc giả có thể nắm bắt được những thông tin bổ ích cho bản thân. Đừng quên theo dõi VNSC để cập nhật thêm nhiều thông tin và tài chính cá nhân nhé!